نورپردازی مناسب محیط اداری

محیط اداری در تکاپوی بی‌پایانی از فعالیت‌های دفتری، خدمات کامپیوتری، حضور مراجعین و تدوین انواع مستندات و یا طراحی انواع نقشه‌ها و ایده‌پردازی برای انواع فعالیت‌ها شکل می‌گیرد. در چنین محیطی هر کارمندی با حجم بسیار بالایی از اطلاعات درگیر است. قاعدتاً کارمند زحمت‌کش اداره باید از فضایی مناسب تحت روشنایی کافی برخوردار باشد. نورپردازی اداری اجرای روش‌های متنوع توزیع نور در فضای اداری است تا در نهایت آن محیط مناسب کارمندان را ایجاد نماید.
اصول نورپردازی اداری در اجرای روش‌های توزیع مناسب نور برای میز کار طراحی شده ‌است. فضای اداری مانند محیط خانگی نیست که قرار باشد تا در آنجا به خلق فضاهایی زیبا پرداخته باشیم. این فضا محیط کار دائمی کارمندان است که در محل میز کار خود با انواع مستندات و یا تجهیزات کامپیوتری و دفتری کار می‌کنند. روش‌های نورپردازی اداری تماماً به چگونگی توزیع نور طبیعی و تکمیل آن با نور مصنوعی در فضای کار می‌پردازد. هر محیط اداری قاعدتاً ساختمانی دارای تعدادی پنجره است. قطعا هیچ نوری بهتر از نور طبیعی نمی‌تواند فضای کار را روشن و بهینه نماید. اما فضاهای اداری در میان انبوه تجهیزات، پارتیشن‌ها، فضاسازی‌های تخصصی، تقسیم‌بندی سالن‌ها قرار دارند. شرایطی که گاهاً مانع از توزیع مناسب نور طبیعی می‌شوند. در چنین شرایطی باید از مهارت کافی برای چگونگی خلق نور مصنوعی مناسب نورپردازی میز کار برخوردار باشیم. اما این کار را چطور انجام می‌دهیم؟

سطح روشنایی پایه در نورپردازی اداری

در نورپردازی اداری هدف نهایی توزیع مناسب نور در سطح میز کار است. در عین ‌حال باید حجم روشنایی تمامی فضاهای اداری را با شرایط مناسب تدارک دیده باشیم. روشنایی راهروها، سرویس‌های بهداشتی، اتاق انتظار مراجعین و… از جمله فضاهای عمومی هر محیط اداری هستند که فعالیتی تخصصی در آنها انجام نمی‌شود. اما لازم است تا سطح روشنایی مناسب همراه با المان‌های زیباشناسی در آنها پیش ‌بینی شده باشد.
اما نورپردازی اتاق کار ماجرایی کاملاً متفاوت است. برای این منظور استانداردهایی تدوین شده ‌است. مثلاً طبق استاندارد ساختمان در آمریکا حداقل نور مورد نیاز دفتر کار 500 لومن در هر متر مربع است. اما سوال کلیدی دیگری وجود دارد. اینکه این لومن چیست؟ و چگونه آن را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه لومن نیاز به محاسبات پیچیده‌ای ندارید. هر چند برای این منظور روش های کاملاً مهندسی شده با محاسبات دقیق تدوین شده است؛ اما با یک حساب سرانگشتی می‌توانید مقدار مساحت اتاق کار را به متر مربع محاسبه کنید. از طرفی لازم است تا اطلاعات درج‌ شده در جعبه بسته‌بندی هر لامپ را جداگانه مطالعه کنید. آنگاه به ‌راحتی می‌توانید مقدار قابلیت تولید نور به لومن هر لامپ را محاسبه کرده و چگونگی استفاده از آن در تعداد کافی برای روشنایی مناسب محیط کار را پیش‌ بینی کنید.

 

اهمیت نورپردازی اداری در چیست؟

نورپردازی اداری در افزایش راندمان محیط کار کاملاً تأثیرگذار است. کار کردن در محیط کار تاریک با سطح روشنایی کم امکان‌پذیر نیست. کمبود نور باعث خستگی سریع و دل‌زدگی کارمندان می‌شود. از طرفی محیط‌های پرنور هم تأثیری مخرب در بهره‌وری محیط کار اداری دارند. یک فضای آکنده از نورهایی تند و زننده آرامش محیط کار را زایل می‌کند. در عین ‌حال مانع از تمرکز کارمندان خواهد شد. به هر صورت اهمیت نورپردازی اداری را می‌توان در چهار اصل کلیدی خلاصه نمود.

• • راحتی کارکنان:

منظور از این راحتی چگونگی خلق فضایی است که کارمند در آنجا با خاطری آسوده ‌کار کند. کمبود نور و یا وجود نورهای تند و حتی تابش مستقیم نور در چشم کارمندان آسودگی حین کار آنها را مختل می‌کند. از طرفی توزیع نور اداری باید به شکلی باشد که بازتاب آن در صفحه نمایش کامپیوترها دیده نشود.

• • جلوگیری از حضور در فضایی یکنواخت:

در نورپردازی اداری فراتر از تولید حجم روشنایی کافی میز کار به چگونگی خلق فضایی تاریک و روشن نیز پرداخته می‌شود تا کل محیط اداری از شرایطی یکنواخت خارج ‌شده، به فضایی با حس پویاتر تبدیل شود. خلق یک کنتراست مناسب نور حتی باعث جداسازی فضاهای اداری نیز خواهد شد. کاری که بسیار زیباتر و تأثیرگذارتر از هر نوع پرده، کرکره و یا پارتیشن‌بندی می‌باشد.

• • انعطاف‌ پذیری محیط کار:

چه چیزی سخت‌تر از کار کردن در محیط اداری با ظاهری خشک و زننده است؟ کارمندان محیط اداری هر کدام انسان‌هایی هستند که در حین کاری سخت نیاز به تنوعی جذاب دارند. در بازی با نور و خلق فضاهایی متنوع حس انعطاف ‌پذیری بهتری در محیط کار اداری ایجاد می‌شود.

• • ایجاد محیط ایمن در فضای اداری:

یک اداره ممکن است ساختمانی بسیار بزرگ با تعداد فضاهای متنوع باشد. حتی ممکن است یک دفتر کوچک با جانمایی چند فضای محدود باشد. اما در هر حالت باید تمامی فضاها از سطح روشنایی استانداردی برای حضور ایمن کارکنان و مراجعین برخوردار باشد. گاهاً در روشنایی تمامی فضاهای اداری خصوصاً راهروها کوتاهی صورت می‌گیرد که باعث خساراتی خواهد شد. نورپردازی اداری رویکردی حرفه‌ای برای روشن نگه‌ داشتن مناسب و کارآمد همه فضاهای اداری و حتی قبل ‌از ورود به فضای اداره است.

چراغ‌های اداری برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی

لامپ‌های کم مصرف که برای استفاده در محیط کار مناسب هستند عبارتند از LED، لامپ‌های رشته‌ای هالوژن و لامپ‌های فلورسنت فشرده (CFL). راه دیگر برای صرفه‌جویی در انرژی، نصب چراغ‌های حسگر حرکتی در مناطقی است که به طور دوره‌ای استفاده می‌شوند، مانند سرویس بهداشتی، آشپزخانه و زیرزمین. قرار دادن لامپ‌ها روی یک تایمر می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌ها کمک کند. زیرا زمانی که کسی در اتاق نیست لامپ‌ها خاموش هستند. همچنین، نصب دیمر‌ها به شما این امکان را می‌دهد که وقتی کار شما به حداکثر روشنایی نیاز ندارد، نور چراغ‌ها را کمتر کنید تا بتوانید به نور مناسب دست پیدا کنید.

اصول نورپردازی اداری

• توجه به سطح روشنایی پایه به مقدار حداقل 500 لومن نور در هر مترمربع برای نورپردازی در محیط اداری الزامی است. قاعدتاً در این تامین روشنایی به چگونگی خلق فضاها، جانمایی لامپ‌ها، توزیع نور طبیعی خورشید، استفاده مناسب از انواع پرده‌ها و حتی چگونگی حضور لامپ‌ها فکر می‌کنید. برای تأمین مقدار روشنایی 500 لومن در هر مترمربع ایده‌های متنوعی وجود دارد. ایده‌هایی که می‌توانند در مسیر خلاقیت شما شکل بگیرند. با این ‌وجود در روش های نورپردازی اداری لازم است تا پایبند اصولی کلیدی باشید. این اصول به‌ قرار زیر هستند.
  کل محل کار کارمندان باید مقدار نورپردازی مساوی داشته باشند. توزیع نور ناهمگون در محل کار کارمندان ممنوع است. زیرا باعث افت کیفیت کار آنها خواهد شد.
• استفاده از لامپ‌های سقفی مناسب‌تر از لامپ‌های دیواری است. در هر محیط اداری باید از لامپ‌های سقفی با حجم نور کافی استفاده کنید. لامپ‌های سقفی فلورسنت یکی از بهترین گزینه‌ها می‌باشند.
• نورپردازی اداری باید به شکلی باشد که از خلق سایه در فضای کار کارمندان جلوگیری شود و یا به حداقل برسد. توزیع نور یکنواخت در جهات گوناگون، حضور سایه‌ها را به مقدار قابل ‌توجهی کاهش می‌دهد.
• تا حد ممکن از توزیع نور طبیعی برای روشن نگه‌ داشتن فضای کار اداری استفاده کنید. اما حتما برای بازشوهای محیط اداری مانند انواع پنجره از پرده‌های مناسب فضای اداری نصب نمایید.

لامپ و نورپردازی اداری

هیچ ‌چیز به اندازه‌ی نور طبیعی، محیط اداری را در فضایی پویا و کارآمد نمی‌رساند. اما همیشه نمی‌توانیم از حضور نور طبیعی در روشنایی کامل محیط اداری استفاده کنیم. به ‌هر حال نور طبیعی در ساعات مختلف روز تغییر می‌کند. در ساعات پایانی روز هم حجم آن تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا خواهد کرد. از طرفی برای همه فضاهای اداره ظرفیت توزیع کامل نور طبیعی فراهم نیست. به ‌این ‌ترتیب لاجرم باید هنرمندانه از نور مصنوعی برای روشنایی مناسب محیط کار استفاده کنیم. برای این کار باید از انواع لامپ مناسب روش های نورپردازی اداری استفاده کنیم. اما لامپ مناسب محیط اداری کدام است؟ این لامپ‌ها باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
از انواع لامپ‌های رشته‌ای و فلورسنت و ال‌ای‌دی در مدل‌های گوناگون با جانمایی گونه‌های سقفی و دیواری می‌توانید برای نورپردازی اداری استفاده کنید. اما لامپ انتخاب ‌شده باید حجم نوری یکدست با روشنایی مناسب بدون آسیب به چشم‌ها داشته باشد. در عین ‌حال نوع روشنایی آنها نباید باعث خستگی کارمندان شود. در حال ‌حاضر لامپ‌های ال‌ای‌دی به نسبت دیگر لامپ‌ها گزینه مناسب‌تری هستند. زیرا:

• نور تحت روشنایی یکدست و خیلی نزدیک به نور طبیعی تولید می‌کنند.
• در نور لامپ ال‌ای‌دی از امواج خطرناک مانند اشعه مادون‌قرمز وجود ندارد.
• گرما تولید نمی‌کنند.
• مقدار مصرف انرژی بسیار کمی دارند.
• طول عمر لامپ‌های ال‌ای‌دی زیاد است. بنابراین لازم نیست تا هر روز محیط اداری را برای تعویض لامپ‌ها به ‌هم بریزید.
• کاملاً مناسب جانمایی در سقف فضاهای ساختمانی می‌باشند.

آیا در جانمایی مناسب لامپ‌ها برای نورپردازی اداری دست بازی داریم؟

چگونگی جانمایی لامپ‌ها در محیط اداری سمت‌وسوی نورپردازی را معین خواهد کرد. قاعدتاً برای انجام این کار از انعطاف بسیار بالایی برخوردار هستید. اما در نهایت لازم است تا نورپردازی شما همراه جانمایی تک‌تک لامپ‌ها مناسب اهداف کار اداری صورت بگیرد. مثلاً برای محیط اداری با تعداد ارباب ‌رجوع زیاد مانند بانک‌ها باید جانمایی لامپ‌ها برای روشنایی یکنواخت کل محیط باشد تا هم کارمندان و هم مراجعین از حد روشنایی یکدست و یکنواختی استفاده کنند. اما برای طراحی دفاتر با حجم کار تخصصی که نیاز به تمرکز بالایی دارند، جانمایی لامپ‌ها بر سطح میز کار اولویت بالاتری دارد.

آیا دما و رنگ لامپ‌ها در نورپردازی تاثیرگذار است؟

از هر نوع لامپ با توزیع هر نوع رنگ نور نمی‌توانید برای هر فضای اداری استفاده کنید. لامپ‌ها در انواع نور سفید، زرد و حتی نارنجی تولید می‌شوند. اما حضور آنها در محیط‌های اداری با الگوهایی هدفمند انجام می‌شود. مثلاً حضور لامپ با نور زرد یا نارنجی تاثیر مثبتی در روحیه کارمندان دارد. اما دقت آنها در سطح میز کار را کاهش می‌دهد. در عین‌ حال استفاده از نور سفید و یا تناژ نورهای سرد حجم تمرکز کارمندان در سطح میز کار را افزایش خواهد داد. در یک نگاه کلی لامپ‌ها با نورهای سرد مانند سفید و آبی انتخاب مناسب نورپردازی میز کار هستند. اما برای فضاهای خارج از محیط میز کار، بهتر است از لامپ‌ها با نور زرد و یا تناژ گرم‌تری استفاده کنید. به‌ این‌ ترتیب هم فضایی پویاتر طراحی کرده‌ایم و هم در عین ایجاد تمرکز کارمندان باعث سرحالی و نشاط بیشتر آنها خواهیم شد.

اشتباهات برای طراحی نورپردازی اداری

بهره‌وری کارمندان محیط اداری و حتی راحتی آنها در هنگام خواب شبانه و استراحت بعد از کار کاملاً وابسته به نوع طراحی نورپردازی محیط اداری دارد. تاثیر نور در محیط کار بسیار زیاد است و حتی تا عمق خواب آرام و یا آشفته کارمندان نیز ادامه پیدا می‌کند. چشم کارمندان در فضاهای تاریک خسته می‌شود. محیط تاریک اداری آنها را کلافه می‌کند. آنها مجبور هستند تا انرژی بیشتری برای انجام کارهای روتین اداری صرف کنند. به ‌همین سادگی آنها خسته می‌شوند و این خستگی چشم‌ها تا آشفتگی خواب شبانه آنها نیز ادامه پیدا می‌کند. این همه به خاطر اشتباهات ساده در نورپردازی است. اشتباهاتی مانند:

• عدم توجه به توزیع مناسب نور طبیعی در محیط اداری
• استفاده بیش ‌از حد برای نصب لامپ‌های فلورسنت
• عدم هماهنگی میان روشنایی یکدست لامپ‌ها
• استفاده بیش‌ از حد برای نصب لامپ‌های سقفی
• نبود آگاهی از رنگ غالب محیط و دمای حاکم بر فضای اداری
• نصب نامناسب و بدون برنامه‌ریزی ‌شده لامپ‌ها

سخن پایانی

نورپردازی اداری را جدی بگیرید. زیرا نور تأثیری جدی در بهبود کار فضاهای اداری می‌گذارد. حضور نورپردازی مناسب باعث راحتی و امنیت کارمندان خواهد شد و در ایجاد جو پویا با حس خوشحالی آنها تاثیرگذار است. در عین ‌حال باعث جلب توجه مشتریان شما نیز می‌شود. یک اداره با حجم روشنایی مناسب قطعا در انجام اهداف اداری، اقتصادی و خدماتی خود موفق تر است. برای نورپردازی محیط اداری می‌توانید از خدمات تخصصی گروه فرلی دیزاین مجری تخصصی طراحی دکوراسیون اداری استفاده کنید. کارشناسان این گروه آماده هستند تا به شما برای طراحی بهترین الگوی نورپردازی اداری خدمات تخصصی را ارائه بدهند.