چالش‌ها برای طراحی کلینیک دندانپزشکی
در ظاهر کل ماجرا ساده است و قرار است تا برای افراد در یک کلینیک دندانپزشکی و ارائه خدمات زیبایی و درمانی حوزه دهان و دندان، محیطی را آماده کنیم. اما این محیط درمانی نیازها و چالش‌های متعددی دارد. افرادی که حاضر هستند، همگی به نوعی از مشکلات دندان رنج می‌برند و یا قرار است مراحل متنوع خدمات زیبایی دندان را سپری کنند. انتظار، بخشی از پروسه فعالیت‌های دندانپزشکی است و افراد نیز باید در تمام مدت محیط کلینیک را پذیرا باشند. در عین حال کلینیک‌ها به بهره‌مندی از تمامی فضاهای درمانی، خدماتی و حتی اداری نیاز دارند. این در حالی است که قطعاً همواره با محدودیت فضاهای ساختمانی مواجه هستیم.
طراحی محیطی زیبا، جذاب و آرامش‌بخش با ایجاد نگاهی حرفه‌ای و خلق فضاهایی مفید و کارآمد همگی از چالش‌ها برای طراحی دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی هستند. یک طراحی زیبا با بهره‌مندی از فضاهای کاربردی در تعامل مناسب از عناصر محیطی باعث جلب نظر مراجعین شده تا حتی مدت زمان طولانی انتظار برای ارائه خدمات درمانی و زیبایی را پذیرا باشند.
اهمیت دکوراسیون کلینیک برای دندان‌پزشکان
در سمت دیگر ماجرا دندان‌پزشکان حضور دارند که کاملاً تحت تأثیر دکوراسیون مطب خود فعالیت می‌کنند. تمامی دندان‌پزشکان از حضور آرامش‌بخش و نظر مطمئن و نگاه اعتماد برانگیز مراجعین استقبال می‌کنند.
دکوراسیون مطب دندانپزشکی قبل از آنکه تأثیری در نگاه مراجعین داشته باشد، باعث بهبود و تسلط بالاتر خود دندان‌پزشکان می‌شود. زیرا با خلق دیزاین حرفه‌ای در محیطی تمیز با ابعاد مناسب فضا و حضور کافی نور طبیعی در کنار بهره‌مندی کافی از المان‌های محیطی می‌توانیم حس آرامش توأمان با اعتماد در بیماران ایجاد کنیم که قطعاً در روند کار حرفه‌ای دندان‌پزشک تأثیرگذار است.
قواعد کلی طراحی کلینیک دندانپزشکی
این کلینیک‌ها متفاوت هستند و در ساختمان‌ها با متراژهای گوناگون و پلان‌های متفاوت شکل می‌گیرند. اما همگی آنها در رعایت برخی اصول کلی مشترک هستند. قواعد کلی دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی به قرار زیر است:
- محیطی آرامش‌بخش باشد.
- در آن از مبلمان مناسب استفاده شده باشد.
- از فناوری‌های مدرن برخوردار باشد.
- از ملاحظات عملکردی در فضاسازی کلینیک استفاده شده باشد.
در طراحی کلینیک دندانپزشکی دست بازی دارید و می‌توانید انواع سبک‌ها و یا فضاسازی‌ها را اجرا کنید. اما در نهایت لازم است تا دورنمایی عملیاتی از تمامی این ۴ اصل کلی را در نظر داشته باشید.
محیط آرامش‌بخش
طراحی بر پایه ایجاد آرامش مؤلفه‌ی کلیدی دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی است. بیماران با هر مشکل دهان و دندان قبل از آنکه مجذوب زیبایی دکوراسیون کلینیک شوند، از حضور در مکانی آرامش‌بخش استقبال می‌کنند. چگونگی انتخاب تم رنگی، نوع مبلمان، فرم کلی فضا، بهره‌مندی مناسب از نور طبیعی و قرار دادن گل‌ها و گیاهان، ایجاد ترکیب‌های مختلف از سطوح و برخورداری از خطوط منحنی در خلق محیطی سایه‌روشن و… همگی از ایده‌های کاربردی برای خلق کلینیکی با فضایی آرامش‌بخش هستند.
مبلمان با استایل مناسب
مبلمان از دیگر مؤلفه‌های کلیدی در دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی است که به نوعی برای تعامل هر چه بهتر با بیماران انتخاب می‌شود. بیماران به اندازه‌ی کافی در دست و پنجه با مشکلات دهان و دندان خسته هستند و قرار نیست تا در مدت انتظار نیز از حضور در مبلمان ناراحت، زشت و یا نامناسب عاصی شوند. استفاده از صندلی‌های ارگونومیک در اتاق انتظار با بهره‌مندی مناسب از هماهنگی آن در دکوراسیون کلی محیط تأثیر چشمگیری برای راحتی حس و حال بیماران دارد.
فناوری‌های مدرن
افراد حتی در مواقع بیماری و درد دندان نیز از حضور در مکان‌ها با امکانات مدرن لذت می‌برند. بهره‌مندی از چنین امکاناتی کلاس طراحی مطب دندانپزشکی را ارتقا می‌بخشد و در جلب نظر مساعد بیماران کاملاً تأثیرگذار است. صندلی‌های ارگونومیک، روشنایی با امکانات مدرن، صفحه نمایش‌های بزرگ و حتی طراحی بر پایه سبک مدرن و مینیمال، از جمله موضوعات در بهره‌مندی از فناوری‌ها حین طراحی مطب دندانپزشکی است.
عمل‌گرا بودن فضاهای کلینیک
مهمترین مؤلفه، ایجاد فضاهایی عمل‌گرا است. همه کلینیک‌ها به خلق فضاهای متنوع بخش‌های خدماتی و درمانی نیاز دارند. اما تقریباً همگی آنها با محدودیت فضاهای ساختمانی دست و پنجه نرم می‌کنند. استفاده مناسب از فضا بحث کلیدی در طراحی کلینیک دندانپزشکی است. در این مباحث به چگونگی خلق فضای انتظار با مساحت کافی جهت میزبانی از مراجعین، چگونگی قرار دادن کانتر منشی و چگونگی طراحی فضای درمانی و قرار دادن یونیت‌های دندانپزشکی با رعایت حداقل مساحت مورد نیاز هر یونیت و بهره‌مندی از دیگر بخش‌های درمانی، آزمایشگاهی، عکس‌برداری و حتی مکان استراحت پرسنل پرداخته می‌شود.
عوامل تأثیرگذار بر دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی
همه کلینیک‌ها به بهره‌مندی مناسب از فضاها برای ارائه کامل خدمات دندانپزشکی نیاز دارند؛ اما اصول طراحی همگی آنها یکسان نیست. طراحی این کلینیک‌ها با توجه به تخصص پزشک مربوطه و چگونگی ارائه خدمات درمانی متفاوت است. در این میان با بحث‌های جدی‌تری مانند تعداد مراجعه‌کنندگان، موقعیت قرارگیری کلینیک در سطح شهری، تعداد پرسنل، تعداد یونیت‌ها، دامنه فعالیت‌های تخصصی کلینیک و حتی سن و سال مراجعین سروکار داریم.
گاهی همین عامل به ظاهر ساده سن‌وسال مراجعین در چگونگی سبک دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی مورد توجه جدی قرار دارد. مثلاً اگر خدمات کلینیک مورد توجه مراجعین عموماً جوان قرار گرفته، بهتر است به فکر دکوراسیون هیجان‌انگیزتر با حس و حال مدرن شده باشیم. اما اگر عمده مراجعین افرادی میانسال و حتی سال‌خورده هستند، بهتر است برای خلق دکوراسیون ساده و آرامش‌بخش برنامه‌ریزی کنید.
در عین حال برای طراحی کلینیک دندانپزشکی به موضوعات مهم‌تری نیاز دارید. مثلاً دسترسی مناسب به بخش‌ها و تفکیک صحیح تمامی فضاهای درمانی در اتاق‌های جداگانه و یا چگونگی پارتیشن‌بندی محیط برای ایجاد بخش‌های هدفمند درمانی از چنین موضوعاتی هستند.
فضاهای مختلف در کلینیک دندانپزشکی
طراحی کلینیک دندانپزشکی لزوماً فقط توجه به زیباسازی محیط و سعی در ایجاد دکوراسیون آرامش بخش نیست؛ بلکه بخش بزرگی از طراحی به چگونگی خلق فضاها برای طی شدن مناسب پروسه درمان می‌پردازد. برای طراحی مطب دندانپزشکی در ابعاد یک کلینیک مجهز به تمامی فضاهای حرفه‌ای و کاربردی آن‌هم با مساحت کافی و تفکیک مناسب از دیگر فضاها نیاز دارید. در کل تمامی فضاهای مختلف هر کلینیک دندانپزشکی را می‌توان در سه بخش اصلی تفکیک کرد:
- بخش پذیرش و انتظار
- بخش درمانی
- بخش خدماتی
اگر چه کلینیک‌ها چه از نظر مساحت بنا و یا نوع خدمات درمانی و زیبایی تفاوت‌هایی دارند؛ اما در کل همگی آنها به حضور ساختاریافته‌ی این سه بخش نیازمند هستند.
دکوراسیون و طراحی بخش پذیرش و انتظار
بخش پذیرش و در امتداد آن سالن انتظار اولین محل برخورد مراجعین با فضای کلی کلینیک دندانپزشکی است و اتفاقاً خیلی بیشتر از دیگر فضاها برای ایجاد حس آرامش و اعتماد تأثیرگذار است. حجم قابل توجهی از برنامه‌های طراحی دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی برای دیزاین این بخش و طراحی استاندارد، با جانمایی مناسب المان‌های محیطی در این بخش برنامه‌ریزی می‌شود. برای طراحی بخش انتظار نیز الزاماتی وجود دارد که به قرار زیر هستند:
- هیچ نوع دسترسی آزادانه مراجعین به فضای درمانی وجود نداشته باشد و تنها منشی امکان ورود و خروج به فضای درمانی را داشته باشد. هر نوع دسترسی مراجعین به فضای درمانی نیز باید با نظارت منشی انجام شود. برای این منظور به تفکیک مناسب و ساختاریافته فضای درمانی از سالن انتظار و جانمایی مناسب کانتر منشی با تسلط کامل به محیط سالن انتظار نیاز داریم.
- محل کانتر منشی به شکلی باشد که دسترسی مناسب به تمام اتاق‌ها خصوصاً فضای درمانی داشته و به راحتی بتوانید با پزشک در تعامل باشد.
- کانتر یا همان میز پذیرش در مکانی مناسب قرار بگیرد. به شکلی که مراجعین در بدو ورود قادر به تشخیص سریع میز پذیرش باشند تا از خدمات و راهنمایی‌های کافی برخوردار شوند.
- سالن انتظار تحت تسلط منشی باشد؛ اما حس این تسلط القا نشود. به شکلی که مراجعین پس از راهنمایی منشی و با دسترسی ساده در اتاق انتظار حاضر باشند.
- استفاده از مبلمان ارگونومیک، بهره‌مندی از نور طبیعی و یا نورپردازی آرامش‌بخش، دیزاین با رنگ‌های آرام و ایجاد یک فضای هارمونیک در کنار بهره‌مندی از امکانات مدرن خصوصاً تجهیزات صوتی و تصویری و… از الزامات طراحی اتاق انتظار است.
دکوراسیون و طراحی مطب دندانپزشکی
بخش درمانی شامل تمامی فضاها برای ارائه خدمات متنوع دندانپزشکی است. اتاق پزشک، اتاق‌های درمانی (یونیت‌ها)، اتاق CSR (استرلیزاسیون)، اتاق عکس‌برداری و… بخش‌های متنوع فضای درمانی هستند. برای دکوراسیون و طراحی این فضاها لازم است تا برخی نکات را مد نظر داشته باشیم. از قبیل:
- یونیت‌ها از فضای کافی برای مانور مناسب پزشک و قرار گرفتن تجهیزات درمانی برخوردار باشند. هر یونیت به حداقل ۱۱ متر فضای مفید نیاز دارد.
- تمامی سطوح از کف‌پوش تا دیوارها و دیگر عناصر محیطی باید از متریال‌های مقاوم با قابلیت شستشو و ضدعفونی کردن باشد.
- یونیت‌های دندانپزشکی در فضایی مستقل قرار بگیرند. برای این منظور می‌توانید از انواع سبک‌های پارتیشن بندی محیط استفاده کنید.
- پزشک مستقیماً و بدون حضور در سالن انتظار به بخش‌های خدماتی مانند سرویس بهداشتی و یا آبدارخانه دسترسی داشته باشد.
دکوراسیون و طراحی بخش خدمات
هر کلینیک دندانپزشکی به بخش خدماتی نیاز دارد. این بخش نیز به تنهایی شامل فضاهای متفاوتی از قبیل آبدارخانه، سرویس بهداشتی، رختکن پرسنل و بیماران و… می‌شود. هر چند حضور این بخش‌های خدماتی الزامی است؛ اما گاهاً کارفرماها و حتی کارشناسان طراحی داخلی چندان توجهی به چگونگی دیزاین آنها ندارد. این در حالی است که برای بهره‌مندی مفید از مراحل کارهای مختلف دندانپزشکی و ایجاد برنامه منظم در پذیرایی از مراجعین تا استراحت پرسنل و… به استفاده‌ی مناسب از این فضاهای خدماتی نیاز داریم. برخی الزامات طراحی بخش‌های خدماتی به قرار زیر هستند:
- محل قرارگیری آبدارخانه در دسترس مستقیم بخش درمانی باشد تا پرسنل حین استفاده از این مکان توسط مراجعین دیده نشوند.
- حداقل عرض آبدارخانه برای نصب یک ردیف کابینت ۱.۵ متر است.
- در صورت امکان و بهره‌مندی کافی از فضا توصیه می‌شود که سرویس بهداشتی پرسنل متفاوت از سرویس بهداشتی مراجعین باشد. همچنین با بهره‌مندی از جداسازها مانند پارتیشن‌ها، حریم شخصی و بهداشتی مناسب از سرویس ایجاد شود.
- تمامی جداره‌های سرویس بهداشتی و دیگر فضاهای خدماتی از سطوح کاشی‌ها و سرامیک‌ها پوشانده شود.
توصیه‌هایی برای طراحی کلینیک دندانپزشکی
برای طراحی و دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی به خلق محیطی زیبا و لاکچری فکر کنید؛ اما حضور در محیطی آرامش بخش را جدی بگیرید. بهترین ایده استفاده از دکوراسیون‌های ساده، خلوت با جانمایی متناسب عناصر محیطی است. به شکلی که محیط اتاق انتظار جایی شبیه به فضای آشنای خانگی باشد تا افراد احساس خودمانی‌تری داشته باشند. بهره‌مندی از رنگ‌های روشن، شاد و آرامش‌بخش در کنار نورپردازی حرفه‌ای از ایده‌های تأثیرگذار است.
شما می‌توانید از تم‌های دکوری منحصر به فرد استفاده کنید و هر اندازه می‌خواهید خلاق محور باشید. حتی می‌توانید از نقش گیاهان برای دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی استفاده کنید. اما دقت کنید که حضور گیاهان نباید باعث ایجاد حساسیت و یا آلودگی محیط شود. از طرفی طراحی مبلمان براساس فضای موجود مهمترین نکته است. گاهی هنرمندانه می‌توانیم از پتانسیل محیط برای خلق مبلمان کم جا، ارگونومیک، جذاب و زیبا استفاده کنیم. تمام نکاتی که نیاز به بررسی کامل شرایط محیط کلینیک دارد و لازم است تا کل فضا به درستی تحلیل شده و مناسب با خدمات و تعداد یونیت‌ها طراحی نهایی صورت بگیرد. برای این منظور می‌توانید از خدمات تخصصی گروه فرلی دیزاین در دکوراسیون کلینیک دندانپزشکی بهره‌مند شوید.
